Bu makalemizde siz değerli okurlarımıza paleografya nedir veya paleografi nedir sorularının cevabını vermeye çalışacağız.
Paleografya; Yunancada palaios graphe denilen eski yazı anlamına gelmektedir. Bu kelimeye ilk defa kullanan kişi Fransız Benedik rahibi Bernard de Montfaucon olduğu bilinmektedir.
Paleografya Nedir?
Paleografi; Eski yazı bilimlerini inceleyen bir bilim dalıdır. Tarih boyunca kullanılmış olan yazı çeşitlerini inceleyip, bu yazıları çözüp tarihin aydınlatılmasına yardımcı olur. Bir toplumdaki yaşayız tarzını ve dilini bilmek onlar hakkında yeterli bilgi sağlamaz. O toplumun yazı dilinide bilmek gerekmektedir sağlıklı bilgilere ulaşılması için. Bu sebeple paleografya bilimi ortaya çıkmıştır.
Mesela Orta Asya Türk tarihini araştırmak için, Orhun ve Uygur alfabesi ile Çin alfabesini bilmek gerekmektedir. Aynı şekilde Mısırın tarihini araştırmak için hiyeroglif yazısını bilmek gerekmektedir. Mezopotamya tarihi için Çin yazısını, Avrupa tarihini araştırmak için Latin alfabesini, Osmanlı Arap ve İran tarihini araştırmak için Arap alfabesini bilmek gerekmektedir.
Paleografi Nedir?
Paleografide Paleografya ile aynı anlama gelmektedir. Günümüzden yüzyıllar önce yaşamış insan topluluklarının kullanmış oldukları yazım şekillerinin, dillerinin, yazıtlarının araştırılması için kullanılan bilim dalıdır. Tarih biliminin yardımcı bir bilim dalıdır. Ülkemizde paleografi dalında en önemli araştırmaları yapmış bilim insanı Osman Nuri Akçokraklı’dır. Yazdığı kitaplar sayesinde Türk ve İslam tarihinin paleografik çalışmalarını yapmış ve birçok tarihçi ve bu konu hakkında bilgi almak isteyen kişilere yardımcı olacak kaynakları kaleme almıştır.
Paleografya Ne Demek?
Eski el yazılarını okuyabilme bilimidir. Antik ya da eski eser ve yazıtların incelendiği bilimdir. Böylece tarihi olayların aydınlatılmasını sağlar.
Bir tarihin günümüze kadar aktardığı yazılı metinlerin ki bu metinler, bir taşa, ağaca veya madenler üzerine yazılmış olabilir, anlaşılmamış olması o dönem hakkında yeterli bilgiye ulaşamayacağımız anlamına gelir. Tam olarak anlaşılan ve ortaya konulabilen yazılar tarihe de ışık tutacaktır.
Paleografi Ne Demek?
Paleografi farklı seviyelerde işlem görür. İlk işlev olarak iletişim kodunun yüzyıllar boyunca değişmesine rağmen, bilimsel araştırmacı tarafından geçmiş dönemlerde ne yazıldığını okumasına imkan verecek olan bir kod çözme sürecidir.
Paleografi Biliminde İzlenmesi Gereken Süreçler
- Yazıtların ortaya çıkarılması ve yazıldıkların alfabenin tespit edilmesi
- Yazıtların tam olarak ne anlatmak istediği, o dönemin sosyal, ekonomik ve siyasi alanlarda ne gibi bilgiler verebileceğinin tespit edilmesi
- Yazıtların tam olarak hangi tarihte yazılmış olduğunun bulunması
- Bazı ölü dillerin bu yazıtlardaki kullanılan diller ile karşılaştırılıp ortaya çıkarılması
- Araştırmalar gerçekçi bir şekilde yapılıp, kişisel görüş ve düşüncelerden uzak kalınarak yapılması paleografi biliminin gereklerindendir.